ໃນທາງພຣະພຸດທະສາສະຫນາ ຫົງປາກົດຢູ່ໃນນິທານຊາດົກຫຼາຍເລື່ອງ ເຊັ່ນ ໃນຄັ້ງຫນຶ່ງພຣະ ທັມມະເສນາບໍດີສາຣີບຸດເຖຣະເຈົ້າ ເກີດເປັນກະສັດ ປົກຄອງສາຄະລະນະຄອນ ໃນຄັ້ງນັ້ນ ພຣະສັມມາ ສັມພຸດທະເຈົ້າຂອງເຮົາ ເມື່ອຍັງບໍາເພັນປາຣະມີເພື່ອພຣະໂພທິຍານເປັນພຣະມະຫາສັດເຈົ້າຢູ່ ໄດ້ເກີດເປັນ ພຣະຍາຫົງຄໍາ (ສຸວັນນະຣາຊະຫົງ) ຊົງປົກຄອງຫມູ່ຫົງທັງຫຼາຍ 96,000 ໂຕ ແລະໃນຄັ້ງຫນຶ່ງ ພຣະມະຫາສັດເຈົ້າ (ພຣະໂພທິສັດເຈົ້າ) ຊົງເກີດເປັນ ຊະວະນະສຸວັນນະຣາຊະຫົງ (ຫົງຄໍາທີ່ບິນໄດ້ໄວສຸດ) ປົກຄອງ ເຫຼົ່າຫົງທັງຫຼາຍ 90,000 ໂຕ ໄດ້ເປັນພຣະສະຫາຍກັນກັບ ພຣະເຈົ້າພຣົມມະທັດ ແຫ່ງປະເທດກາສີ ໄດ້ ຊົງສະແດງທັມໃຫ້ພຣະຣາຊາ ຊົງຈະເຣີນ ມະຣະນານຸດສະຕິ (ໃຫ້ລະນຶກເຖິງຄວາມຕາຍຕະຫຼອດເວລາ)

ເລື່ອງວ່າດ້ວຍ ຫົງຄໍາ-ພຣະດໍາຣົງ ພ. ທັມມິກະມຸນີ ແລະກາລະຄັ້ງຫນຶ່ງ ໄດ້ເກີດເປັນ ສຸວັນນະຫົງ ມີຂົນປີກເປັນຄໍາທັງຫມົດ ເພາະສະນັ້ນ ຫົງຈຶ່ງກ່ຽວຂ້ອງ ກັບພຣະພຸດທະສາສະຫນາເປັນຢ່າງຍິ່ງ ແລະປະການຫນຶ່ງ ຫົງຍັງເປັນສັນຍະລັກ ມຸງຄຸນ 108 ປະການ ດັ່ງທີ່ ປາກົດຢູ່ທີ່ຮອຍພຣະພຸດທະບາດ ຂອງອົງພຣະສັມມາສັມພຸດທະເຈົ້າ. – ໃນສາສະຫນາພຣາມ-ຮິນດູ (ສາສະຫນາຂອງພວກຊາວອິນເດຍ) ມີຄວາມເຊື່ອວ່າ ເປັນສັດປີກຊັ້ນ ສູງ ມີຄວາມສະງ່າງາມຍິງ ແລະເປັນພາຫະນະຊົງ (ສີ່) ຂອງພຣະພຣົມມະຫາເທບເຈົ້າ ຜູ້ເປັນໃຫຍ່ ຈຶ່ງໄດ້ ນາມວ່າ ຄັນໄລຫົງ ເຊິ່ງບາງຕໍາຣາກໍກ່າວວ່າ ພຣະພຣົມມະຫາເທບເຈົ້າ ຊົງປະທັບເທິງຣາຊະຣົດ

ທີ່ມີ ຫົງ 7 ໂຕ ເປັນພາຫະນະນໍາພາໄປ ສ່ວນຄວາມເຊື່ອທີ່ໄດ້ຮັບຈາກທາງປະເທດມຽນມາ ຄື ຫົງເປັນເຄື່ອງຫມາຍ ຂອງພຣະອງທິດ ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງພົບຮູບຫົງ ແລະກະຕ່າຍ ທີ່ມີຄວາມຫມາຍເປັນ ພຣະອາທິດ ແລະ ພຣະຈັນ ຄູ່ ກັນສະເຫມີ ໃນຂະນະທີ່ ຫົງຕາມຄະຕິຄວາມເຊື່ອຂອງຈີນ ເຊື່ອວ່ານົກຫົງສາມາດຢັ່ງຮູ້ຄວາມວຸ້ນວາຍ ທີ່ ໂລກມະນຸດໄດ້ ດັ່ງນັ້ນ ຫົງມັກຈະປາກົດຕົວສະເພາະໃນຍາມສະຫງົບສຸກເທົ່ານັ້ນ ສະຖານທີ່ ຫຼືຕໍາແຫນ່ງ ທີ່ພົບການປະດັບຮູບຫົງ ເຊັ່ນ ຮູບປະຕູໂຂງ ໂຂງພຣະເຈົ້າ ເສົາຫິງ ແລະສັນຫຼັງຄາວິຫານ ເຊິ່ງເປັນຕໍາ ແຫນ່ງທີ່ສູງ ຈາກສັນຍະລັກຂອງຫົງ ເຊິ່ງເປັນສັດປີກ ແລະຄຸ້ມຄອງສາສະນະສະຖານ ຈາກອັນຕະຣາຍໃນ ທິດເບື້ອງເທິງ.

ດ້ວຍເຫດທີ່ຫົງ ເປັນສັດປ່າຫິມະພານ ທີ່ເປັນສັດຊັ້ນສູງ ແລະມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງກັບພຣະພຸດທະ ສາສະຫນາເປັນຢ່າງຍິ່ງ ດ້ວຍວ່າພຣະໂພທິສັດເຈົ້າ (ພຣະພຸດທະເຈົ້າ ໃນຄັ້ງທີ່ຍັງບໍາເພັນປາຣະມີທັມຢູ່) ໄດ້ ເກີດເປັນພຣະຍາຫົງຄໍາ ຫຼາຍຊາດ ດ້ວຍເຫດນີ້ເອງ ຈຶ່ງມີຮູບຫົງ ສ້າງເປັນຫົວໂງຢູ່ເທິງຫຼັງຄາສິມ ສາລາ ໂຮງທັມ ກຸຕິວິຫານ ຕ່າງໆ ມາຕັ້ງແຕ່ສະໄຫມບູຮານ ຄຽງຄູ່ກັບພຣະຍານາກ ໂດຍສະເພາະທີ່ປະເທດລາວ ເຮົາ ມີຄວາມເຊື່ອເລື່ອງພຣະຍານາກ ໃນການສ້າງບ້ານແປງເມືອງ ແລະຄຸ້ມຄອງພຣະພຸດທະສາສະຫນາ ຈຶ່ງ ນໍາມາສ້າງໄວ້ທີ່ຮາວບັນໄດສາລາໂຮງທັມ ຮາວບັນໄດສິມ ຮາວບັນໄດພຣະວິຫານ ແລະສ້າງເປັນຫາງ ປ້ານລົມ ສ້າງເປັນຫົວໂງເທິງຫຼັງຄາ ພຣະວິຫານ ສິມ ພາຍໃນວັດຕ່າງໆ.

ອີກປະການຫນຶ່ງ ສຸວັນຣາຊະຫົງ ໃນປະເທດທີ່ນັບຖືພຣະພຸດທະສາສະຫນາໃກ້ຄຽງ ຍັງນໍາເອົາໄປ ສ້າງເຮືອພຣະທີ່ນັ່ງ ຂອງພຣະມະຫາກະສັດ ຊົງຂີ່ໄປທອດຖວາຍກະຖິນ ເອີ້ນວ່າ ສະຖິ່ນລະມາກ ເຊັ່ນທີ່ ປະເທດໄທ ປະເທດກໍາປູເຈຍ ຕັ້ງແຕ່ບູຮານມາ ຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ ຄຽງຄູ່ກັບພຣະຍານາກ ເອີ້ນວ່າ ເຮືອທີ່ນັ່ງອະນັນຕະນາກຄະຣາດ ເປັນຕົ້ນ ສ່ວນປະເທດພະມ້າ ໃນສະໄຫມກຸງຫົງສາວະດີ (ຫົງສາວະດີ ແປວ່າ ເມືອງທີ່ປະດັບ ຫຼືສະຖິດຢູ່ຂອງຫົງ) ປະເທດລາວ

ໃນສະໄຫມອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ພຣະມະຫາກະສັດ ເຊັ່ນ ພຣະເຈົ້າໄຊຍະເຊດຖາທິຣາດ, ພຣະເຈົ້າສຸຣິຍະວົງສາທັມມິກະຣາດ ໄດ້ສະເດັດປະທັບນັ່ງເຮືອ ພຣະ ສຸວັນນະຫົງ ເຮືອພຣະທີ່ນັ່ງສຸວັນນະນາຄະຣາດ ໄປໃນການທອດຖວາຍຜ້າມະຫາກະຖິນ ທີ່ພຣະວິຫານຫຼວງຕ່າງໆ ຕະຫຼອດ ສະເດັດມາຖວາຍຜ້າມະຫາກະຖິນ ທີ່ວັດພຣະທາດຫຼວງ ດ້ວຍການປະທັບນັ່ງທີ່ ເຮືອພຣະວັນນະຣາຊະຫົງ ແລະ ເຮືອພຣະທີ່ນັ່ງສຸວັນນະນາຄະຣາດ.

ເລື່ອງວ່າດ້ວຍ ຫົງຄໍາ-ພຣະດໍາຣົງ ພ. ທັມມິກະມຸນີ ນອກຈາກນັ້ນແລ້ວ ຫົງຍັງນໍມາຕົກແຕ່ງເປັນຣາຊະພາຫະນະ ເພື່ອປະດິດສະຖານ ພຣະໂກດສົບ ຂອງພຣະສົງມະຫາເຖຣະເຈົ້າຊັ້ນສູງ ຕັ້ງແຕ່ເຈົ້າຣາຊາຄະນະ ໂດຍສະເພາະ ອົງພຣະຍອດແກ້ວປະມຸກສົງ ຕະຫຼອດເຈົ້ານາຍຊັ້ນສູງ ມີພຣະມະຫາກະສັດ ເຈົ້າຣາຊະບຸດ ເຈົ້າຣາຊະທິດາ ແລະພຣະບໍຣົມວົງສານຸວົງ ຊັ້ນສູງ ໃນບາງປະເທດ ທີ່ນັບຖືພຣະພຸດທະສາສະຫນາ ໃກ້ຄຽງກັບລາວ ມາແຕ່ສະໄຫມບູຮານ ເຊັ່ນ ປະເທດກໍາປູເຈຍ ເປັນຕົ້ນ ພຣະຣາຊະຣົດສຸວັນຣາຊະຫົງ ພຣະຣາຊະຣົດສຸວັນນະນາຄະຣາດ ເພື່ອນໍາ ເອົາພຣະໂກດພຣະສົບ ໄປສູ່ພຣະຈິດຕະກາທານ (ກອງຟອນ) ທີ່ຫໍພຣະເມຣຸມາດ ເພື່ອຖວາຍພຣະເພີງ. ປະເທດລາວເຮົານິຍົມສ້າງຣາຊະຣົດ ເພື່ອເຄື່ອນພຣະສົບ ຂອງເຈົ້ານາຍຊັ້ນສູງ ແລະພຣະສົງມະຫາ ເຖຣະເຈົ້າ ທີ່ໃຊ້ມີ ພຣະຍານາກ ພຣະຍາຫົງ ແລະ ນົກຫັດສະດີຈິງ

ໃນການສ້າງຮູບແບບພຣະເມຣຸມາດ ຖວາຍພຣະເພີງ ຂອງບຸກຄົນສໍາຄັນ ທີ່ຖືວ່າມີບຸນຍາພິນິຫານຫຼາຍ ຕະຫຼອດເຈົ້ານາຍຊັ້ນສູງ ເຊິ່ງໃນ ປັດຈຸບັນ ອົງພຣະຍອດແກ້ວມະຫາສັງຄະສຸທັມມາທິບໍດີ (ມະຫາງອນ ດໍາຣົງບຸນມະຫາເຖຣະເຈົ້າ) ໄດ້ລະ ສັງຂານໄປ ດັ່ງທີ່ໄດ້ກ່າວມາຂ້າງເທິງ ເມື່ອເພິ່ນລະສັງຂານແລ້ວ ຄະນະບໍຣິຫານງານປະຈໍາການ ສູນກາງ ອົງການພຸດທະສາສະຫນາສັມພັນ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໃນນາມຄະນະສົງທັງປວງ ໄດ້ມີມະຕິໃນກອງປະຊຸມ ເຫັນດີໃຫ້ສ້າງຣາຊະຣົດ

ໂດຍເອົາຮູບແບບ ສຸວັນນະຣາຊະຫົງ (ພຣະຍາຫົງຄໍາ) ເປັນຣາຊະຣົດເຄື່ອນພຣະ ສະຣີຣະສັງຂານ ຂອງອົງພຣະຍອດແກ້ວມະຫາງອນ ດໍາຣົງບຸນມະຫາເຖຣະເຈົ້າ ໄປສູ່ ພຣະເມຣຸມາດ ພຣະ ຈິດຕະກາທານ ເພື່ອຖວາຍພຣະເພີງ ພຣະສະຣີຣະສັງຂານ. ເຫດຜົນທີ່ໃຊ້ສຸວັນນະຣາຊະຫົງ ເປັນພຣະຣາຊະຣົດ ເພື່ອເຄື່ອນພຣະສະຣີຣະສັງຂານ ຂອງອົງພຣະ ຍອດແກ້ວນັ້ນ ກໍເນື່ອງດ້ວຍວ່າ ອົງພຣະຍອດແກ້ວມະຫາງອນ ດໍາຣົງບຸນມະຫາເຖຣະເຈົ້າ ມີຖິ່ນກໍາເນີດຢູ່ ທີ່ເມືອງສະຫວັນນະເຂດ ຄໍາວ່າ ສະຫວັນນະເຂດ ມີເຄົ້າເດີມມາຈາກພາສາປາລີສັນສະກິດວ່າ ສຸວັນນະ ແລະ ເຂຕຕະ.

ສຸວັນນະ ແປວ່າ ຄໍາ ເຂຕຕະ ແປວ່າ ຜືນແຜ່ນດິນ ເພາະສະນັ້ນ ເມື່ອເອົາຄໍາ 2 ຄໍານີ້ ມາຜະສົມກັນ ຈຶ່ງເປັນ ສຸວັນນະເຂຕຕະ ແປວ່າ ແຜ່ນດິນຄໍາ ຈາກພາສາປາລີສັນສະກິດນັ້ນ ໄດ້ກາຍມາເປັນ ສຸວັນນະ ເຂດ ສະວັນນະເຂດ ແລະ ສະຫວັນນະເຂດ ເພາະສະນັ້ນ ຈຶ່ງໃຊ້ສຸວັນນະຣາຊະຫົງ ຄື ຣາຊະຣົດຮູບແບບ ພຣະຍາຫົງຄໍາ ເປັນຣາຊະຣົດເຄື່ອນ ຍ້າຍໂກດພຣະສົບພຣະສະຣີຣະສັງຂານ ຂອງອົງພຣະຍອດແກ້ວມະຫາ ງອນ ດໍາຣົງບຸນມະຫາເຖຣະເຈົ້າ ອອກສູ່ພຣະເມຣຸມາດຈິດຕະກາທານ ເພື່ອຖວາຍພຣະເພີງ. ລາຍລະອຽດ ຂັ້ນຕອນ ວິທີການ ແລະກໍານົດການຕ່າງໆ ທາງຄະນະອະນຸກັມມະການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ກໍາລັງດໍາເນີນການ ແລະຈະໄດ້ລາຍງານໃຫ້ຊາບ ໄປໃນແຕ່ລະໄລຍະ.

ຈາກ ພຣະຍອດຄຳພັດທະຣະເກສີ (ປອ.ດຳຣົງພິມມະຈັກ ) ຄວາມໝາຍຂອງ ພຣະສຸວັນນະຫົງ(ພຣະຍາຫົງຄຳ) ທີ່ຈະແຫ່ກາຍສັງຂານຂອງອົງພຣະຍອດແກ້ວໃນງານຖວາຍພຣະເພີງ ພຣະສະຣີຣະສັງຂານ ຂອງອົງພຣະຍອດແກ້ວ ມະຫາສັງຄະສຸທັມມາທິບໍດີ ປັນຈະສີວິສຸດອຸດຕະມະ ໂພທິຄຸນວິບູນທັມມະ ຣັດຕະນະຍານນາຍົກ ໄຕຣ໌ປິດົກໂກສົນວິລາດ ພຸດທະບໍຣິສັດຄາຣະວະສະຖານ {ມະຫາງອນດຳຣົງບຸນມະຫາເຖຣະເຈົ້າ}ຣັດຕະນະມະຫາສັງຄະປາໂມກ. ອະດີດປະທານສູນກາງອົງການພຸດທະສາສະນາສັມພັນແຫ່ງ ສປປ ລາວ ອົງທີ໕. ເຊິ່ງຈະໄດ້ຈັດພິທີຖວາຍພຣະເພີງລະລາຍທາດຂັນໃນວັນທີ 24/25/26. ເດືອນ ມິຖຸນາ ປີ ພສ 2562 ຄສ 2020 ທີ່ເດີນພຣະທາດຫລວງ ວັດພຣະທາດຫລວງເໜືອ ເມືອງໄຊເຊດຖາ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ…

ເລື່ອງວ່າດ້ວຍ ຫົງຄໍາ-ພຣະດໍາຣົງ ພ. ທັມມິກະມຸນີ ສຸວັນນະຣາຊະຫົງ(ພຣະຍາຫົງຄໍາ) ເນື່ອງດ້ວຍວ່າ ອົງພຣະຍອດແກ້ວມະຫາສັງຄະສຸທັມມາທິບໍດີ (ມະຫາງອນ ດໍາຣົງບຸນມະຫາເຖຣະ ເຈົ້າ) ຣັດຕະນະມະຫາສັງຄະປາໂມກ ປະທານສູນກາງອົງການພຸດທະສາສະຫນາສັມພັນ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ ລະສັງຂານ ສ້ຽງຊົນມາຍຸໄປ ໃນວັນທີ 24 ມີນາ 2020 ທີ່ໂຮງພະຍາບານ 103 ນະຄອນຫຼວງວຽງ ຈັນ ດ້ວຍອາຍຸ 91 ປີ 91 ວັນ ແລະ 71 ພັນສາ. ເມື່ອ ອົງພຣະຍອດແກ້ວມະຫາງອນ ດໍາຣົງບຸນມະຫາເຖຣະເຈົ້າ ໄດ້ລະສັງຂານແລ້ວ ໃນການຕໍ່ມາ ຄະນະບໍລິຫານງານປະຈໍາການ ສູນກາງອົງການພຸດທະສາສະຫນາສັມພັນ ແຫ່ງ ສປປ ລາວ

ໃນນາມ ຄະນະ ສົງລາວ ແລະພຸດທະສາສະນິກະຊົນລາວທັງປວງ ໄດ້ມີມະຕິເຫັນດີໃນກອງປະຊຸມວ່າ ພຣະວໍຣະຣາຊະຣົດ ທີ່ຈະນໍາມາເຄື່ອນ ພຣະສະຣີຣະສັງຂານ ແລະພຣະເມຣຸມາດຈິດຕະກາທານ ນັ້ນ ໃຫ້ເຮັດເປັນຮູບ ສຸວັນນະ ຣາຊະຫົງ ທີ່ປະດັບດ້ວຍລວດລາຍ ວິຈິດສີນ ຕາມແບບບູຮານຮີດຄອງປະເພນີທີ່ສືບທອດຕໍ່ມາ ເພື່ອໃຫ້ ຖືກຮີດຄອງປະເພນີ ທັງຊົງໄວ້ເຊິ່ງກຽດຕິຄຸນອັນສູງສົ່ງ ສົມກັບຖານະຕໍາແຫນ່ງ ຄຸນງາມຄວາມດີ ທີ່ ອົງພຣະຍອດແກ້ວມະຫາສັງຄະສຸທັມມາທິບໍດີ (ມະຫາງອນ ດໍາຣົງບຸນມະຫາເຖຣະເຈົ້າ) ຣັດຕະນະມະຫາ ສັງຄະປາໂມກ ໄດ້ກະທໍາມາ ທັງຊົງໄວ້ເຊິ່ງຄຸນຄ່າ ທາງດ້ານສີລະປະວັດທະນະທັມ ຂອງຊາດ ແລະປະກາດ ກຽດຕິຄຸນຂອງການນໍາພັກລັດ ທີ່ຊີ້ນໍານໍາພາໃນການງານຄັ້ງນີ້. ຂໍ້ມູນຈາກ “ພຣະດຳຣົງ ພ ທັມມິກະມຸນີ”